Inspecteur-generaal Arbeidsinspectie breekt lans voor de RI&E


De risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) is een effectief en actueel voorschrift dat de relevantie van de Arbowet onderstreept. Dit schrijft de Inspecteur-Generaal van de Nederlandse Arbeidsinspectie in een column die het licht zag kort nadat twee Kamermoties vraagtekens plaatsten bij het nut van de RI&E. Het RSC heeft in reactie op deze moties een dringende oproep gedaan om dit instrument niet af te zwakken, maar juist een kwaliteitsimpuls te geven.
Als Inspecteur-Generaal is Rits de Boer de hoogste baas van de Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA). Dat juist hij in een column een lans breekt voor de RI&E, mag daarom als een indringend signaal aan de politiek worden opgevat. De Boer neemt bovendien de moeite zijn pleidooi uitvoerig te onderbouwen. Zo wijst hij erop dat de duizenden arbeidsongevallen per jaar aantonen dat er nog te veel arbeidsrisico’s zijn die werkgevers onvoldoende beheersen. Daarnaast zien inspecteurs volgens hem in de praktijk nog allerlei gezondheidsrisico’s die vaak nog groter zijn dan veiligheidsrisico’s en bovendien een grotere groep werkenden raken. Denk bijvoorbeeld aan blootstelling aan gevaarlijke stoffen en aan fysieke en psychosociale arbeidsbelasting.
De Arbowet is oud en desondanks modern
De Boer noemt de Arbeidsomstandighedenwet (‘Arbowet’) een relatief oude wet die desondanks nog steeds modern is. Dat komt volgens hem door drie in de wet opgenomen principes:
De RI&E is niet minder, maar méér van belang geworden
Volgens De Boer is het op deze wijze aan de voorkant in kaart brengen en aanpakken van risico’s de voorbije 10 jaar niet minder, maar juist méér van belang geworden. Hij wijst erop dat de overheid er in 2014 faliekant naast zat door een afname van de behoefte aan menselijke arbeid te voorspellen. Waar de gedachte was dat robots en AI veel werk zouden overnemen, gebeurde in de praktijk precies het omgekeerde: de werkende beroepsbevolking steeg met ruim 1,5 miljoen. Deze toename van 18% in 10 jaar was de grootste sinds 1807 en omvatte veel ongeschoold, repetitief en fysiek zwaar werk. Dit is te verklaren doordat geavanceerde technologie tot nu toe vooral zijn weg heeft gevonden naar online bestelprocessen, terwijl de logistiek vaak lowtech is gebleven. Zo ontstond veel zwaar werk, dat in de praktijk vooral wordt uitgevoerd door uitzendkrachten en arbeidsmigranten.
Naast inventarisatie is ook toezicht nodig
De Boer haalt een recent inspectietraject in de logistiek aan om dit laatste punt te onderstrepen. De zes grote dienstverleners die samen bijna alle pakketten verwerken bleken werknemers allemaal te zwaar fysiek te belasten. Deze bevinding toont meteen ook aan dat naast verplichte inventarisatie en evaluatie van risico’s ook toezicht nodig blijft, concludeert De Boer. De techniek om fysieke belasting in de logistiek sterk te verminderen is er wel, maar individuele werkgevers waren niet bereid erin te investeren. Dat veranderde pas toen de inspectie de hele branche verplichtte om verder te automatiseren en robotiseren.
Meer weten?